Het restaurant als motor voor ontwikkeling: Saeed
We bestelden een ‘wereldreis’; een selectie van kleine gerechten en lieten ons verrassen door de smaken, van kruidige falafel tot couscoussalade, bolani en Arabische tomatensoep. Elk hapje kwam uit een ander land, en samen vormden ze een kleurrijk, rijk gevulde tafel. Alles zag er prachtig uit, bijna zonde om op te eten. In de zon, op het terras, genoten we van de lunch én de sfeer.
Deze heerlijke maaltijd kregen we bij restaurant Saeed: een warme, gastvrije plek waar je kunt eten met de lekkerste gerechten uit onder andere het Midden-Oosten, Noord-Afrika en Centraal-Azië. Saeed, wat blij of gelukkig betekent in het Arabisch, is niet alleen een restaurant; het is een sociale onderneming en ontwikkelplek voor mensen met een vluchtachtergrond. Hier doen deelnemers werkervaring op, leren ze de taal en bouwen ze aan hun toekomst in Nederland. In de keuken en bediening zetten ze hun eerste stappen op de arbeidsmarkt, met ondersteuning en begeleiding richting werk of zelfs een eigen bedrijf.
“We gebruiken het restaurant als middel,” vertelt de oprichter. “Het draait hier om participatie, om mensen een veilige plek te geven waar ze kunnen groeien. En ja, daar hoort heerlijk eten ook bij.”
Ondernemen vanuit de keuken
Vanuit de open keuken wordt dagelijks gekookt door deelnemers aan gerechten uit hun thuislanden. Zij leren hier de Nederlandse taal, doen werkervaring op en bouwen aan hun toekomst. Niet door lessen in een lokaal, maar door samen te werken in een levendige horecazaak waar gasten komen lunchen, koffie drinken en elkaar ontmoeten.
Saeed is een sociaal restaurant in de breedste zin van het woord: eten is het middel, mensen zijn het doel. Met gerichte trainingsprogramma’s begeleiden ze statushouders op weg naar een betaalde baan. Ook er is ook ruimte voor ondernemerschap.
Zo is er Gülsen, die met haar man een glutenvrije bakkerij is begonnen en haar producten in het restaurant verkoopt. Of Niveen, de Syrische banketbakker die haar kleurrijke en verfijnde taarten aanbiedt aan gasten én op bestelling maakt. Dan is er ook nog Sam, een Iraanse kunstenaar die zijn werk exposeert en workshops geeft, en Danya, die met haar parfumbedrijf geurworkshops organiseert en haar producten verkoopt in het café.
Voor deze ondernemers is Saeed een springplank: een plek om te experimenteren, klanten te ontmoeten en langzaam door te groeien naar een zelfstandige onderneming.
Een plek vol samenwerking
Saeed begon op een andere tijdelijke plek in het centrum van Zwolle onder de Peperbus. “We wilden testen of ons idee werkte,” vertelt de oprichter. En dat werkte, ondanks dat het precies het jaar was waarin corona uitbrak. Een groot deel van de plannen viel stil, maar de kracht van het idee bleef overeind. Na een kort verblijf op een andere plek, vond het restaurant zijn huidige thuis aan de Achtergracht, waar het zich kon ontwikkelen tot volwaardig lunchcafé.
“Vanaf het begin hebben we de vrijheid gekregen om deze plek naar onze eigen visie in te richten. Dat vertrouwen was cruciaal.”
De vestiging aan de Achtergracht is geen toevallige keuze. Het lunchcafé zit in een pand vol creatieve mensen waardoor allerlei samenwerkingen ontstaan. Regelmatig worden er gezamenlijke evenementen georganiseerd, zoals het Achtergrachtfestival, waar kunstenaars hun werk laten zien en Saeed het streetfood verzorgt. Ook qua inrichting is er samengewerkt met mensen uit het pand en lokale partijen.
De huidige locatie is tijdelijk, zoals veel CareX-plekken. Maar daar is op ingespeeld: de inrichting is mobiel en het concept verplaatsbaar. Wat hier ontstaat, kan meegroeien naar een volgende plek.
“Wat we hier hebben opgebouwd, kunnen we verplaatsen. En CareX denkt daarin met ons mee.”
Saeed laat zien hoe tijdelijk ruimte een blijvend verschil kan maken. Voor mensen die op zoek zijn naar een nieuwe start. Voor ondernemers aan het begin van hun reis. En voor een stad die ruimte maakt voor talent en ontwikkeling.
Goed eten, met aandacht gemaakt
Wat Saeed precies is, laat zich lastig in één zin vangen. Je moet het eigenlijk gewoon zelf ervaren. Ga eens langs voor een lunch, proef de verschillende smaken en zie wie er aan het werk zijn. Dan merk je vanzelf hoe bijzonder deze plek is.
